واژه‌هاي نوي كه در گفتارهاي ما بكار ميرود :
آخشيج = ضد
آز = حرص ، طمع
آزرم = شرف
آهنگ = قصد ، اراده
آهنگيدن = قصد كردن
آسيب = آفت
آك = عيب
آموزاك = هر آنچه آموزند (تعليم)
آموزاكها = تعليمات
آميغ = حقيقت
آوازه = شهرت
ارج = اهميت ، قدر
ازانيدن (همچون دوانيدن) = مالك شدن
انبارداري = احتكار
اند = مقدار ـ (= چند ، در عبارت سي و اند سال پيش)
انگار = فرض
انگاشتن = فرض كردن
انگيزه = باعث
باشيدن = حضور داشتن
باشنده = حاضر ، موجود
باشندگان = موجودات
باهماد = جمعيت ، حزب
بايا = وظيفه ، واجب
باينده = لازمه
بخشاييدن = رحم كردن
بخشايش = رحم ، دلسوزي
بخشيدن = قسمت كردن
بخش = قسمت
بخود = خود بخود
برآغالانيدن = تحريك كردن
براست داشتن = تصديق كردن
برانگيخته = راهنما ، كسي كه براهنمايي مردمان برخاسته
بسامان = منظم
بسيجيدن = تدارك ديدن
بسيج = تدارك
بهر (همچون شهر) = براي
بيوسيدن (همچون نيوشيدن) = انتظار داشتن
بيوسان = منتظر
بي يكسو = بيطرف
پادآواز = انعكاس
پاس = احترام
پاسخده = مسئول
پاسداشتن = احترام كردن
پتياره = بلا
پراكندن = منتشر يا شايع كردن
پرستيدن = خدمت كردن
پرگ (همچون برگ) = اجازه
پرگيدن = اجازه داشتن
پروا = توجه ، اعتنا
پنداشتن = خيال كردن
پندار = زعم ، خيال ، وهم ، خرافه ، آنچه يقين نباشد.
پيكره = عكس
جدايي = تفاوت ، فرق
جربزه = استعداد
جستار (همچون گفتار) = مبحث
چاپاك = مطبوعات
چبود ( چه + بودن) = ماهيت
چخيدن (همچون جهيدن) = مجادله كردن
چخش (همچون جهش) = مجادله
چرند = سخن بي معني
چشم داشتن = توقع داشتن
چندگاهه = موقتي
چيستان = معما ، لغز
خستويدن (xastovidan) = اقرار كردن
خستو (xastu) = خستوان (xastov^n) = مقر ، معترف
خواناك = آنچه خوانده شود
خواهاك = آنچه خواسته شود ، مطالبات ، تمايلات
خودفروشي = خودنمايي بيش از اندازه (آن را بمعني « تن‌فروشي» آوردن غلط است.)
خودكامه = مستبد
خوي = عادت
خيم = خصلت
داراك = آنچه دارند ، اموال
داناك = آنچه دانند ، معلومات
دربايستن = لازم بودن
دررفت = خرج
در زمان = بلافاصله
دژ (همچون لژ) = پيشونديست كه بمعني « بدي توأم با درشتي» مي آيد.
دژآگاه (با پيش دال) = وحشي ، فرهنگ ناديده و داراي آگاهيهاي ناراست
دژخيم = داراي خيمهاي بد و وحشيانه
دژرفتار = دژكردار = درشت رفتار
دستينه = امضا
دوسخني = اختلاف (نظر)
ديگر گردانيدن = تغيير دادن
ديگر شدن = تغيير يافتن
ديه (همچون پيه) = ده ، روستا
رده = رديف ، صف
رسد = حصه ، سهم
روان گردانيدن = اجرا كردن
روزبه = عيد
رويه (همچون مويه) = صورت
زابيدن = توصيف كردن
زبان دادن = قول دادن
سپهر = طبيعت
ستيزيدن = لجاجت كردن
ستيزه = لجاجت
سررشته‌داري = حكومت
سزيدن = جايز بودن
سزا ، سزنده = جايز
سكالش (با پيش سين) = شور
سود جستن = (از فرصت) استفاده كردن
سهانيدن (همچون دوانيدن) = احساساتي و منقلب كردن
سهيدن (همچون دويدن) = احساساتي شدن ، به حس آمدن
سهش (همچون جهش) = احساس (ات)
سهنده (همچون پرنده)= حساس
شدسيدن (همچون ترسيدن) = دريافتن با اندامهاي پنجگانه
شلپ = شيرين (مزه)
شلپه = شيريني (خوراكي)
شورانيدن = تحريك كردن و به انقلاب واداشتن
شورش = انقلاب ( نه به معني « آشوب» !)
شوند (همچون بلند) = باعث
شهريگري = تمدن
فرجاد = وجدان
فرهنگ = تربيت ، ادب
فرهيختن = تربيت كردن
فرمودن = امر كردن
كمي (كم + ي) = نقص
كناك = (كن + اك) آنچه كنند ، اعمال
كوي = محله
كهن = قديمي
كيفر = مجازات
گزارش = تأويل ، تعبير
گزير (با پيش گاف) = تصميم
گزيريدن = تصميم گرفتن
گستراك = آنچه گسترند (قالي ، موكت ، گليم ...)
گوهر = اصل ، ذات
مون = خاصيت (طبيعت يك چيز)
نابسامان = بينظم
نابيوسان = غير منتظره
ناپيدا = غايب ، نامرئي
ناچاري = جبر (در برابر « چاره داري» بمعني اختيار)
نازش = افتخار
نازيدن = افتخار كردن
ناگه گير = غافلگير
نبرديدن = دشمني كه دو تن يا دو دسته باهم كنند ، مبارزه
نتوانستني = معجزه
نهاد = طبع ، سرشت
نهش = قرار ، شرط
نيارستني = معجزه
والا = عالي
ورجاوند = مقدس
ورزيدن = تمرين كردن
هرآينه = مسلما ، حتما ، مطمئنا
همانا = چنين برمي‌آيد ، چنين پيداست
هماننده سازي = تقليد
همبستگي = رابطه ، ارتباط
همچمشمي = رقابت
همداستاني = موافقت
همدستي = اتحاد ، يكي كردن نيروها
همرده = همرديف
همسنگ = برابر ، مساوي
همگان = عموم
هنايا (همچون بلايا) = مؤثر
هنايش (همچون خرامش) = تأثير
هناييدن (همچون خراميدن) = تأثير كردن
هنر = صنعت ، فن
هوده = نتيجه
ياوه = سخني كه براي هوده اي يا از روي نيازي نباشد.
يكسر = مستقيم
يكه = فرد ، شخص
يگانگي = اتحاد
